ساخت و ساز

آجر از مصالحی است که از آن در تمام دوران باستان و پس از آن به عنوان مواد ساختمانی استفاده می شده است. ایرانیان در گذشته از آجر به دلیل پایداری و سرعت نصبی که داشتند و همچنین قیمت مناسب آن ها برای ساخت بناها استفاده می نمودند.پیشینه و ساخت آجر به سال‌های باستان می‌رسد و به موجب مدارک موجود پیدایش و مصرف آجر پیش از تاریخ و هزاران سال قبل از آن بوده ‌است. می توان گفت  جنس انواع آجر به نوع کوره، ترکیب خاک خشت، میزان حرارت کوره و دوری و نزدیکی آن به مرکز حرارت بستگی دارد و با یکدیگر متفاوت است. رنگ آجر نیز مانند جنس آن به شرایط پخت و مواد اولیه آن بستگی دارد. آجر قرمز رنگ به این گونه تشکیل می شود که اگر آجر را با فاصله از یکدیگر در کوره بچینند و میزان سوخت آن کنترل شود و در این شرایط آهن به اکسید و هیدروکسید تبدیل شود بخشی از آن وارد شبکه مولیت می شود و مابقی به هماتیت که قرمز رنگ است تبدیل می شود و این عمل باعث قرمز شدن رنگ سنگ می شود که درجه این قرمزی به درجه و دمای پخت بستگی دارد. پخت آجر در حالت احیایی و در درجه حرارت بالا در مرحله نهایی باعث می شود تا آهن به ایلمنیت و سیلیکاتهای آهن دو ظرفیتی تبدیل شودو رنگ آجر آبی رنگ شود. اگر میزان Cao در آجر بیشتر از اکسید آهن باشد و در شرایط احیایی پخته شود آجر زرد رنگ به دست می آید و اگر در شرایط معمولی پخته شود آجر کرم رنگ به دست می آید. آجر فشاری، آجر سفالی، آجر قزاقی، آجر لعاب دار، آجر نسوز، آجر بتنی، آجر رسی و آجر ماسه آهکی از انواع آجر می باشد. از آجر می توان در ساخت نمای ساختمان، دیوار ها و قوس ها و گنبد ها استفاده نمود.

سنگ تراورتن نوعی سنگ ساختمانی است که نام آن از نام شهر باستانی در ایتالیا به نام Tibur گرفته شده است، که به آن Tivoli نیز گفته میشود. از مهمترین معادن سنگ تراورتن در ایران میتوان ، تراورتن حاجی آباد، تراورتن دره بخاری ، تراورتن آذرشهر ، تراورتن سیلور کاشان، تراورتن شکلاتی آقا محمدی و تراورتن ابیانه را نام برد . این سنگ از دسته سنگ های آهکی و رسوبی می باشد و از جمله مصالحی است که برای استفاده در نمای خارجی ساختمان بسیار کاربرد دارد که این استفاده از سنگ تراورتن به دلیل مقاومت بسیار بالای آن در عوامل تخریب کننده نمای ساختمان مانند گرما، سرما ، برف، باران، اشعه خورشید و یخبندان و در شهر های پرجمعیت باران های اسیدی و آلودگی می باشد، همچنین این سنگ دارای تنوع در طرح و رنگ می باشد و از انواع رنگ های آن مانند  قرمز، لیمویی، زرد، قهوه ای، خاکستری، کرم، شکلاتی،  گردویی، سیاه و سفید که می توانند بدون رگه یا رگه دار باشند در نمای ساختمان استفاده کرد. از دیگر ویژگی های این سنگ بافت پر منفذ آن است که مانعی برای لیز خوردن می باشد و همچنین سطح همواره خنک آن که این امکان را ایجاد کرده است تا از سنگ تراورتن در آب و هوای گرم برای ساخت استخر و حیاط استفاده شود. رایج ترین رنگ های این سنگ مقرون‌ به‌ صرفه است و در برابر صوت و صدا به صورت عایق عمل می کند، همچنین دچار رنگ‌ رفتگی نمی شود و  خاصیت صیقل پذیری بالایی دارد. سنگ تراورتن را می توان به دو صورت موج دار و بدون موج برش داد و از آن علاوه بر نمای خارجی در نمای داخلی ساختمان مانند سنگ پله ، قرنیز دیوار و ... می توان استفاده نمود و محدودیتی در استفاده از آن وجود ندارد. سنگ تراورتن در انواع مختلف خرد شده، تکه تکه شده، جلا داده شده، برسی، برشی و برشی لبه تولید می شود.

امروزه ساخت و ساز یکی از صنعت هایی است که با پیشرفت تکنولوژی شاهد گسترش روز افزون آن هستیم. مصالح بسیار زیادی از قبیل آجر، سنگ ساختمانی، موزاییک، کاشی و سرامیک در این صنعت موجود است که هر کدام ویژگی های مختلفی دارند. سنگ ساختمانی یکی از مصالحی است که از گذشته تا به امروز توجه دست اندرکاران صنعت ساختمان سازی را به خود جلب کرده است. در تعریف سنگ ساختمانی باید گفت که به سنگ طبیعی که در هر شکل به طور مستقیم و پس از برش، سائیده شدن و صیقل کاری در نماهای داخلی و خارجی ساختمان به کار می رود سنگ ساختمانی گفته می شود. سنگ ساختمانی از نظر سنگ شناسی به یکی از گروه های سنگ آذرین، سنگ دگرگونی یا سنگ رسوبی اختصاص می یابد و شامل سنگ تراورتن، سنگ مرمریت، سنگ چینی، سنگ گرانیت، سنگ مرمر، سنگ کوارتزیت، ماسه سنگ و بعضی موارد دیگر می باشد. سنگ ها را براساس ویژگی های مختلفی می توان دسته بندی کرد. برخی از انواع سنگ ساختمانی بر حسب خصوصیات فیزیکی خود شامل سختی سنگ، رنگ سنگ، میزان تخلخل سنگ، مقاومت سنگ، اثر یخبندان بر سنگ، پوسیدگی فلزات بر سنگ و تاثیر آتش بر سنگ شناخته می شوند. دامنه سختی سنگ ساختمانی بسیار وسیع است به طوری که از پائین ترین درجه مانند تالک گرفته تا به بالاترین درجه سختی مانند سنگ گرانیت که حتی از فولاد هم سخت تر است می رسد. افراد در انتخاب خود علاوه بر استحکام، خاصیت و سهولت کاربرد به زیبایی و جلوه خاص سنگ نیز توجه می کنند. ساختمان ها می توانند از جهت رنگ نمای بیرونی به زیبایی شهر بیافزایند. در اثر نفوذ آب به داخل حفره های سنگ ساختمانی و انجماد آن تخلخل سنگ افزایش می یابد. تخلخل سنگ می تواند موجب متلاشی شدن آن شود چرا که در هوای صفر درجه زمستان آب جذب شده در بافت سنگ منجمد می شود و سنگ را خرد می کند. مقاومت سنگ ساختمانی تحت تأثیر عوامل مختلفی از قبیل هوازدگی، سرما، گرما و آتش سوزی، دائماً تغییر می‌یابد. برخی از قسمت های ساختمان مانند نما یا سنگ پله نیازمند مقاومت بسیار بالا می باشد. در قسمت‌هایی از ساختمان نظیر محل درپوش‌ها، سایه بان‌ها، کرسی بنا و کف پنجره‌ها یر اثر یخبندان تخریب صورت می گیرد و سنگ هایی که در معرض تهاجم یخبندان قرار می گیرند سنگ آهک و دولومیت می باشد. آب بارانی که از سطوح مس و آلیاژهای آن به سطح سنگ آهکی می‌ریزد باعث ایجاد لکه‌های سبزرنگی می‌شود که به آن زنگ زدگی می گویند. در نصب سنگ نما به دلیل اینکه بیشترین آسیب دیدگی ناشی از انبساط زنگ زدن قطعات آهنی و فولادی داخل سنگ کاری نما رخ می‌دهد باید از سنگ های ضدزنگ استفاده شود. آتش یکی از عواملی است که به ندرت موجب تخریب کلی در سنگ می شودولی سطح نمای گرانیت، مرمر و ماسه سنگ‌ها ممکن است در اثر آتش سیاه یا خرد شوند.از انواع سنگ ساختمانی بر اساس ویژگی های مختلفی که دارند در قسمت های مختلفی مانند پوشش دیوارهای داخلی، نمای داخلی و خارجی، کفپوش پشت بام، دیوار و شالوده، تزئینات ساختمان و کف ساختمان و پلکان استفاده می شود.

شاید برای شما هم پیش بیاید که درباره سنگ نما با سوالاتی از قبیل اینکه سنگ نما چه کارایی برای ساختمان دارد؟ یا اینکه در انتخاب سنگ نما باید به چه نکاتی توجه کرد ؟ و یا اینکه انواع سنگ نما کدام است ؟ مواجه شوید و به دنبال پاسخ آن ها باشید. در این مطلب ما به بررسی سنگ نما و ویژگی ها و انواع آن می پردازیم. در واقع سنگ نما یکی از متداول ترین مصالح در ساخت نمای ساختمان می باشد و از گذشته تا به امروز مورد استفاده معماران و پیمان کاران قرار می گرفته است. در پاسخ  اینکه سنگ نما چه کاربردی دارد باید گفت که این پوشش علاوه بر اینکه ساختمان را در برابر عوامل محیطی مختلف حفظ می کند زیبایی و جذابیت منحصر به فردی به ساختمان می بخشد و همچنین جلوه شهر را مدرن تر و شکیل تر می کند. مقاومت در برابر گرما و سرما، یخبندان، آتش، اشعه  uv خورشید و در کلان شهر ها مقاومت در برابر باران های اسیدی و آلودگی یکی از ویژگی هایی است که هر سنگ نما باید دارا باشد، همچنین یک سنگ نما باید در برابر جذب آب و فرسایش مقاوم باشد. در هنگام خرید سنگ نما باید به این نکته دقت کرد که سنگ بدون ترک باشد و برای تشخیص آن باید با یک شی فلزی روی آن ضربه ای وارد کرد و اگر صدای شفاف شیشه از آن ساتع شود یعنی سنگ بدون ترک می باشد همچنین با توجه به خطر جدا شدن سنگ ها از دیوار و افتادن روی سر عابرین، سنگ مورد استفاده باید از خلل و فرج مناسبی برخوردار باشد تا ملاتی که برای چسباندن آن به دیوار استفاده می‌شود، به خوبی در آن نفوذ کرده و به دیوار بچسبد. سنگ گرانیت، سنگ تراورتن، سنگ چینی و سنگ سند استون از انواع سنگ نما هایی هستند که در ساخت نمای ساختمان بسیار پرکاربرد می باشند .

معمولا راه پله ها یکی از پر رفت و آمد ترین ارکان ساختمان هستند و در معرض سایش زیاد قرار دارند . دو نکته ای که هنگام تهیه سنگ پله باید در نظر بگیریم این است که ابتدا باید در نظر بگیریم که مکاربرد ساختمان ما چیست ؟ مثلا ادارای ،تجاری ، بهداشتی یا مسکونی است . در محیط های اداری و تجاری به دلیل رفت و آمد بالایی که هر روز رخ می دهد سنگ پله ای که نتخاب می شود باید مقاومت بسیار بالایی در برابرفرسایش ، ضربه ، لکه و آلودگی داشته باشد . نکته دیگر این است که کجا می خواهیم از پله استفاده کنیم ( بیرون ساختمان یا داخل ساختمان ) ؟ اگر پله ای که قصد ساخت آن را داریم در بیرون از ساختمان ساخته می شود باید دارای قدرت عدم جذب آب باشد چرا که بیرون ساختمان در معرض باران قرار دارد و اگر سنگ پله جذب آب بالایی داشته باشد در هنگام باران آب را جذب می کند و در هنگام سرما این آب جذب شده یخ می زند و سپس باعث خرد شدن و از بین رفتن سنگ می شود . علاوه بر این سنگ پله مورد استفاده در فضای بیرونی ساختمان باید معرض نور خورشید ، آلودگی ، هوای آزاد و یخبندان  دوام بالایی داشته باشد . سنگ پله باید کاملاً سالم بوده و بدون ترک خوردگی، شیار، لکه و شکستگی باشد زیرا در صورت وجود ترک ممکن است آب به داخل آن نفوذ کند و در درجه حرارت های پایین یخ زده و سنگ متلاشی شود. سطح سنگ نیز باید صاف و صیقلی بوده و دارای برآمدگی و یا فرو رفتگی نباشد. از جمله بهترین سنگ پله که طرفداران بسیاری دارد سنگ پله گرانیت است . سنگ گرانیت دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر فرسایش ، فشار و ضربه است . علاوه بر این سطح بسیار سخت و غیر قابل نفوظی دارد که رطوبت هوا بر روی آن تاثیری ندارد . سنگ پله گرانیت عمر نسبتا طولانی دارد و از نظر طرح و رنگ دارای تنوع بالایی است . سنگ گرانیت از نظر بافت داخلی در دو نوع سنگ گرانیت با بافت دانه متوسط و سنگ گرانیت با بافت دانه درشت یافت می شود . از آنجایی که سنگ گرانیت دارای انواع مختلفی است و قیمت بعضی از آنها بسیار بالاست، شما باید طوری انتخاب کنید که سنگ مورد نظرتان علاوه بر زیبایی، تمام فاکتور های مورد نیاز شما را داشته باشد این سنگ  در رنگ های مختلفی مانند صورتی، سبز، قهوه ای، سفید، خاکستری، سیاه و … دیده می شود . از دیگر سنگ هایی که مناسب جهت سنگ راه پله هستند سنگ تراورتن ، سنگ مرمر و سنگ کوارتزیت است .